Tình hình dịch COVID-19 trên thế giới

Theo số liệu thống kê của trang worldometers.info, cập nhật đến 6 giờ sáng 23/1 (giờ Việt Nam), tổng số ca nhiễm virus Corona chủng mới (SARS-CoV-2) gây bệnh viêm đường hô hấp cấp (COVID-19) trên toàn cầu là 98.670.343 ca, trong đó có 2.113.764 người thiệt mạng.

Dịch bệnh đến nay xuất hiện và lây lan ở 218 quốc gia và vùng lãnh thổ. Các nước cũng ghi nhận 70.859.589 bệnh nhân được điều trị khỏi, số ca nguy kịch hiện là 25.696.990 ca và 111.509 ca đang điều trị tích cực.

Ngày 22/1, thế giới có tới 118 quốc gia và vùng lãnh thổ ghi nhận ca COVID-19 mới; 107 quốc gia/vùng lãnh thổ có các ca tử vong vì đại dịch. So với các ngày qua, số ca tử vong và ca bệnh mới tại nhiều nước trên thế giới ghi nhận trong 24 giờ qua tăng mạnh trở lại.

Dịch COVID-19 diễn biến phức tạp tại nhiều quốc gia, như Mỹ, Anh, Tây Ban Nha và Brazil với số ca mắc mới mỗi ngày ở mức hàng chục nghìn, đồng thời lây lan diện rộng, tổng số ca mắc cao ở nhiều nước, nhất là tại châu Âu.

Diễn biến dịch bệnh đáng lo ngại xuất hiện trở lại ở một số khu vực của thế giới, sau khi hàng loạt quốc gia đối mặt với sự bùng phát đợt dịch mới. Hàng loạt nước châu Âu đã phải tái phong tỏa một phần hoặc siết chặt các biện pháp phòng chống dịch COVID-19.

Mỹ ghi nhận 3.240 người không qua khỏi, 158.362 ca mắc mới trong 24 giờ qua và hiện tổng số ca tử vong ở nước này là 423.531 ca tử vong trong tổng số 25.355.312 ca nhiễm. Tính trung bình, mỗi ngày Mỹ có khoảng 134.000 ca mắc mới và khoảng 3.000 ca tử vong do COVID-19.

Trong bối cảnh tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp, tân Tổng thống Mỹ Joe Biden đã công bố chiến lược quốc gia nhằm ứng phó với đại dịch COVID-19 và ký các sắc lệnh hành pháp bổ sung để ngăn chặn dịch bệnh, trong đó có việc cải thiện chuỗi cung ứng, bảo đảm an toàn cho người lao động, thúc đẩy đi lại an toàn và mở rộng điều trị cho bệnh nhân COVID-19… Theo ông Biden, kế hoạch này sẽ bắt đầu với chiến dịch tiêm chủng vaccine ngừa COVID-19.

Giới chức y tế Cuba ngày 22/1 thông báo đã xác nhận một ca nhiễm biến thể mới của virus SARS-CoV-2 gây bệnh viêm đường hô hấp cấp COVID-19 ở nước này được phát hiện lần đầu tại Nam Phi.

Phát biểu cập nhật tình hình dịch bệnh hàng ngày trên truyền hình, Tiến sĩ Maria Guadalupe Guzman, thuộc Viện Y học Nhiệt đới Pedro Kouri (IPK) của Cuba, cho biết ca nhiễm biến thể mới được phát hiện thông qua việc giám sát dịch tễ tại các cảng và sân bay. Bệnh nhân là một du khách nam nhập cảnh vào La Habana từ Nam Phi, song không có biểu hiện triệu chứng mắc COVID-19. Hiện các đối tượng tiếp xúc với bệnh nhân này đã được cách ly theo dõi.

Chuyên gia của IPK cho hay, mặc dù đây là trường hợp “nhập cảnh”, song không loại trừ khả năng biến thể mới này đã lây lan trong nước do Cuba chỉ yêu cầu người nhập cảnh tự cách ly tại nhà.

Tại Trung Quốc – quốc gia đầu tiên ghi nhận sự xuất hiện của virus SARS-CoV-2, Ủy ban Y tế quốc gia cho biết trong 24 giờ qua, Trung Quốc đại lục ghi nhận 103 ca nhiễm mới, trong đó 94 ca lây nhiễm cộng đồng.

Đáng lo ngại, Trung Quốc đã phát hiện ổ dịch COVID-19 tại một nhà máy chế biến thịt tại thành phố Cáp Nhĩ Tân (Harbin), Đông Bắc nước này, với 10 ca nhiễm. Khu vực này có số ca nhiễm tăng lên trong những tuần qua và ổ dịch đã được phát hiện nhờ công tác xét nghiệm định kỳ. Giới chức thành phố cho biết các mẫu xét nghiệm lấy bên trong khu vực giết mổ, kho đông lạnh và bên ngoài bao bì sản phẩm đã cho kết quả dương tính với virus SARS-CoV-2.

Trong khi đó, thủ đô Bắc Kinh của Trung Quốc đã khởi động chiến dịch xét nghiệm cho 2 triệu người trong vòng 48 giờ, trong bối cảnh thành phố này đang đẩy nhanh việc khống chế các ổ dịch mới được cho là có liên quan đến biến thể của virus SARS-CoV-2. Tính đến nay, Trung Quốc đại lục có tổng cộng 88.804 ca nhiễm, trong đó 4.635 ca tử vong do COVID-19.

Giới chức Trung Quốc quan ngại dịch bệnh sẽ bùng và lây lan mạnh hơn đợt Tết Nguyên đán sắp tới, thời điểm nước này chứng kiến làn sóng di chuyển Xuân vận khổng lồ.

Quan ngại tình hình dịch bệnh, Chính phủ Nhật Bản đã thông qua hai dự luật quy định các hình phạt đối với các tổ chức và cá nhân không tuân thủ các biện pháp phòng, chống dịch cũng như bệnh truyền nhiễm khác. Chính phủ nước này cũng bày tỏ quyết tâm sẽ tổ chức Thế vận hội mùa Hè Tokyo (Olympic Tokyo) vào tháng 7 tới.

Theo đó, thống đốc các tỉnh, thành sẽ được phép yêu cầu các cơ sở kinh doanh rút ngắn thời gian hoạt động và sau đó có thể ra lệnh nếu yêu cầu  bị từ chối mà không có lý do chính đáng. Chủ cơ sở kinh doanh không tuân thủ sẽ bị phạt 300.000 yen (khoảng 2.900 USD) trong tình huống chưa ban bố tình trạng khẩn cấp và tới 500.000 yen khi tình trạng khẩn cấp đã được ban bố.

Nếu chủ cơ sở kinh doanh không cho phép chính quyền thanh tra tại hiện trường, họ có thể bị phạt 200.000 yen. Những bệnh nhân COVID-19 từ chối nhập viện sẽ bị phạt tiền tới 1 triệu yen hoặc phạt tù lên đến 1 năm.

Các biện pháp trên được thông qua trong bối cảnh số ca nhiễm mới và tử vong do COVID-19 tại nước này tăng thêm lần lượt là 5.668 ca và 94 ca, trong khi số bệnh nhân trong tình trạng nguy kịch vẫn ở mức 1.044 người.

Nhiều nước tại châu Âu cũng vẫn ghi nhận tình hình dịch bệnh phức tạp. Tây Ban Nha thông báo có thêm 44.357 ca mắc COVID-19 – mức tăng theo ngày cao nhất kể từ khi đại dịch bùng phát tại nước này, đưa tổng số ca bệnh trên cả nước lên 2.456.675 ca.

Tỷ lệ lây nhiễm trung bình tại Tây Ban Nha trong 14 ngày qua đã tăng lên 795 ca/100.000 người, gấp hơn 3 lần tỷ lệ lây nhiễm (250 ca/100.000 người) mà Bộ Y tế nước này cho là “mức cực kỳ nguy hiểm”.

Trong khi đó, số ca nhiễm mới tại Anh cũng lên tới  37.892 ca, đưa tổng số ca bệnh trên cả nước lên hơn 3,5 triệu ca, trong đó 94.580 ca tử vong. Nhằm kiểm soát dịch bệnh, Bộ trưởng Y tế Anh Priti Patel cho biết sẽ nâng mức phạt và bổ sung đối tượng bị phạt do vi phạm lệnh phong tỏa được áp dụng để ngăn chặn dịch COVID-19.

Theo đó, cảnh sát vùng England sẽ tăng gấp đôi mức phạt, lên tới 6.400 bảng Anh (khoảng 8.755 USD) đối với những người vi phạm. Mức phạt trên, dự kiến có hiệu lực vào tuần tới, áp dụng với những người tham gia các buổi tiệc và các buổi tụ họp đông người. Những người bị bắt gặp tham gia tiệc có hơn 15 người tham dự sẽ bị phạt lần đầu ở mức 800 bảng và phạt tối đa 6.400 bảng nếu tái phạm. Dịch bệnh diễn biến phức tạp đã buộc lễ hội âm nhạc Glastonbury nổi tiếng của Anh phải hủy năm thứ hai liên tiếp.

Tại Pháp, số ca nhiễm mới trong 24 giờ qua là gần 23.000 ca.  Bộ trưởng Y tế Olivier Veran nhấn mạnh chính phủ đang chạy đua với thời gian nhằm ngăn chặn dịch bệnh sau khi sự lây lan biến thể mới của virus SARS-CoV-2 có nguồn gốc từ Anh buộc nhiều quốc gia châu Âu phải áp đặt lệnh phong tỏa. Theo ông Veran, các biện pháp hạn chế nghiêm ngặt hơn sẽ được thực thi nếu biến thể này tiếp tục lây lan.

Trong khi đó, số ca nhiễm biến thể mới của virus SARS-CoV-2 từ Anh gia tăng tại Đan Mạch. Số liệu do Viện State Serum của Đan Mạch công bố cho thấy trong tuần thứ hai của tháng 1/2021, trong số các mẫu xét nghiệm dương tính với virus SARS-CoV-2 có 7% liên quan đến biến thể mới. Tỷ lệ này tăng so với mức 4,1% của tuần đầu tiên của tháng 1 và mức 2,4% trong tuần cuối cùng của tháng 12/2020. Kể từ giữa tháng 11/2020 đến nay, Đan Mạch phát hiện tổng cộng 464 trường hợp nhiễm biến thể mới của SARS-CoV-2.

Số ca tử vong do mắc COVID-19 tại Bồ Đào Nha cũng tăng thêm 234 người. Đây là ngày thứ 5 liên tiếp, số ca tử vong tại nước này ở mức cao chưa từng thấy. Hiện số ca nhiễm và tử vong do COVID-19 tại nước này lần lượt là 609.136 và 9.920.

Tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp khiến lãnh đạo 27 nước Liên minh châu Âu (EU) thống nhất tăng tốc chiến dịch tiêm chủng, công nhận lẫn nhau kết quả xét nghiệm và xem xét hạn chế hoạt động di chuyển không cần thiết qua biên giới. Phát biểu sau hội nghị thượng đỉnh, Chủ tịch Hội đồng châu Âu (EC) Charles Michel nhận định biên giới nội khối EU phải được mở, vận chuyển hàng hóa sẽ được tiếp tục nhưng cần phải xem xét hạn chế các hoạt động di chuyển không thiết yếu.

Đáng chú ý, Quốc hội Hà Lan đã thông qua lệnh giới nghiêm do Thủ tướng Mark Rutte đề xuất. Đây là lần đầu tiên Hà Lan ban bố lệnh giới nghiêm kể từ sau Chiến tranh thế giới thứ 2. Theo đó, biện pháp này được thực hiện từ 19h tối hôm trước đến 4h30 sáng hôm sau, hiệu lực từ ngày 23/1 cho đến ít nhất tới ngày 19/2 tới. Những người vi phạm sẽ chịu mức phạt 95 euro (115 USD).

Theo Thủ tướng Hà Lan Mark Rutte, biện pháp này là cần thiết nhằm  giảm số ca lây nhiễm mới trong bối cảnh biến thể mới của virus SARS-CoV-2 phát hiện tại Anh có khả năng lây lan nhanh hơn.

Phát biểu tại cuộc họp bất thường của Nhóm Chuyên gia cố vấn chiến lược về miễn dịch (SAGE) của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), Tổng Giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus cảnh báo số ca bệnh trên toàn cầu có thể tăng lên mức 100 triệu người vào cuối tháng này, song cho rằng vaccine ngừa COVID-19 có thể giúp kiểm soát dịch bệnh.

Hiện chương trình tiêm chủng vaccine ngừa COVID-19 đang được triển khai ở hơn 50 quốc gia và vùng lãnh thổ trên toàn cầu. Ông Tedros nhấn mạnh các nước trên thế giới cần phối hợp cùng nhau nhằm bảo đảm việc phân phối vaccine ngừa COVID-19 một cách nhanh chóng và công bằng.

Trong một tuyên bố, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị (Wang Yi) cũng kêu gọi hợp tác toàn cầu trong phát triển vaccine ngừa COVID-19 và hối thúc cộng đồng quốc tế cùng phản đối việc chính trị hóa vấn đề này.

Theo thống kê của trang worldometers.info, tính tới 23 giờ 59 phút ngày 22/1, các nước thuộc Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) ghi nhận thêm 20.196 ca mắc bệnh COVID-19 so với 1 ngày trước, trong khi tổng số ca tử vong tăng lên trên 41.410 người.

Trong 24 giờ qua, hiệp hội ASEAN có 4 quốc gia thành viên ghi nhận các ca tử vong vì COVID-19 là Philippines, Indonesia, Myanmar và Malaysia.

Indonesia tiếp tục là ổ dịch COVID-19 nghiêm trọng nhất trong số các nước ASEAN, khi nước này ghi nhận tổng số ca bệnh cũng như tử vong cao nhất khu vực. Trong vòng 1 ngày, số ca bệnh và tử vong mới của Indonesia cao gấp nhiều lần các nước trong khu vực.

Tình hình dịch bệnh tại “quốc gia vạn đảo” tiếp tục nghiêm trọng sau nhiều tháng dịch bùng phát tại đây và chưa có dấu hiệu hạ nhiệt. Trong 24 giờ qua, Indonesia là quốc gia có số ca mắc mới và tử vong vì COVID-19 cao nhất châu Á. Indonesia ghi nhận tới 13.632 ca COVID-19 và 250 ca tử vong, qua đó nâng tổng số ca mắc bệnh và tử vong tại nước này lên lần lượt 965.283 ca và 27.453 ca.

Philippines dịch vẫn diễn biến xấu với số ca mắc mới/ngày nhiều thứ 3 trong số các nước Đông Nam Á và số ca tử vong nhiều thứ 2 khu vực với 64 người thiệt mạng. Sau mấy tuần hạ nhiệt, Philippines lại đứng trước lo ngại sóng dịch tái phát khi số ca tử vong tăng cao mấy ngày gần đây.

Ngược lại, Malaysia tình hình cũng ngày càng đáng quan ngại hơn, làn sóng dịch mới đang quay lại tấn công Malaysia khi nước này ghi nhận tới 3.631 ca bệnh mới, 18 ca tử vong vì COVID-19 trong 1 ngày qua.  

Myanmar trong 24 giờ qua số ca mắc COVID-19 đã giảm hơn chút, đồng thời ghi nhận thêm 18 ca tử vong. Như vậy, hết ngày 22/1, Myanmar có tổng cộng 136.591 người nhiễm virus SARS-Cov-2, trong đó có 3.031 người không qua khỏi.

Thái Lan sau khi chứng kiến số ca lây nhiễm cộng đồng tăng vọt trong mấy ngày gần đây đã phải quyết định lập vùng kiểm soát đặc biệt để ngăn chặn nguy cơ dịch bệnh lan diện rộng. Nước này trong ngày phát sinh một ca tử vong vì đại dịch.

Cụ thể, virus SARS-CoV-2 tới nay đã cướp đi sinh mạng của tổng cộng 41.418 người dân ở khu vực Đông Nam Á, tăng 306 trường hợp so với 1 ngày trước đó, trong khi số ca mắc bệnh tăng lên 1.862.568 ca. Bên cạnh đó, khu vực ASEAN cũng chứng kiến số bệnh nhân được điều trị thành công là 1.573.592 trường hợp.

Toàn khối đang chứng kiến những diễn biến dịch bệnh đáng quan ngại, phức tạp và tiềm ẩn nguy cơ bùng phát các dịch đợt mới, ở nhiều nước thành viên. Trong 24 giờ qua, ASEAN có tới 9 nước thành viên ghi nhận các ca COVID-19 mới. Chỉ còn Lào, Timor Leste là những nước ASEAN không có thêm ca bệnh COVID-19 nào trong ngày 20/1.